Groene thee extract tegen leukemie

Leukemie is kanker van de bloedvormende (hematopoëtische) cellen. Het ontstaat door DNA-schade in de voorlopers van de witte bloedcellen, waardoor deze getransformeerd worden tot kankercellen. De bloedvormende cellen in het beenmerg zijn heel gevoelig voor DNA-schade, onder andere voor DNA-schade die veroorzaakt wordt door chemotherapie en straling. Leukemie ontstaat vaak als secundaire kanker tijdens of na de behandeling van een andere kanker.

Bioactieve stoffen uit groene thee - vooral epigallocatechinegallaat (EGCG) - zetten kankercellen via verschillende mechanismen aan tot zelfvernietiging (apoptose), ook leukemiecellen. De meeste studies die dat aantonen, zijn in vitro studies, waarbij men EGCG in een laboratorium toevoegt aan leukemiecellen. Er zijn echter weinig klinische studies - bij leukemiepatiënten die groene thee supplementen nemen - om deze werking in een levend lichaam (in vivo) te bevestigen.

In de Mayo Clinic (VS) had men vier patiënten met chronische lymfatische leukemie die op eigen initiatief groene thee extract namen. In drie van deze gevallen zag men daadwerkelijk een objectieve klinische verbetering, gemeten volgens de officiële criteria (Shanafelt TD, 2006).

Onderzoekers van de Mayo Clinic startten daarom een klinische studie om het effect van groene thee extract op leukemie te testen bij een grotere groep leukemiepatiënten.

In deze studie kregen tweeënveertig leukemiepatiënten gedurende zes maanden dagelijks twee maal 2.000 mg ECGC. Bij 31% van de patiënten daalde het aantal lymfocyten (ACL) met 20% of meer. De ACL of absolute lymfocyte count is het aantal circulerende lymfocyten (een soort witte bloedcellen), dat verhoogd is bij lymfatische leukemie. Bij 69% van de patiënten was er minstens 50% minder adenopathie (vergrote lymfeklieren).

Bij 69% van de patiënten werd binnen de zes maanden een klinische respons (volgens de officiële criteria) gemeten: een daling van ACL met minstens 20% en/of een afname van de aangetaste lymfegebieden met minstens 30% (Shanafelt TD, 2013).

In een andere klinische studie werden gelijkaardige resultaten gevonden. Daar mat men ook een afname van het aantal regulerende T-cellen (Treg), dat zijn cellen die de immuniteit verlagen. Treg cellen zijn verhoogd bij leukemie (en andere kankers) en geven een slechtere prognose (D’Arena G, 2013).

Onlangs werd een geval gerapporteerd van een 48-jarige man met chronische lymfatische leukemie, bij wie de lymfocyten na tien jaar geleidelijk begonnen te stijgen in het beenmerg en na twintig jaar ook in het bloed heel sterk stegen. De man wilde geen conventionele behandeling en kreeg een supplement met paddenstoelen (Ganoderma lucidum en Inonotus obliquus) en 1.200 mg EGCG. Hij kreeg ook heel hoge doses omega-3 vetzuren (10,8 gram EPA + 2,4 gram DHA), vier gram curcumine, vitamine D, Scutellaria baicalensis en probiotica.

De lymfocyten bleven echter stijgen. De dosis EGCG werd verhoogd naar 4.000 mg per dag (de dosis die in de Mayo Clinic studie gebruikt werd). Drie maanden later begonnen de lymfocyten te dalen. Een jaar later kon geen lymfatische leukemie meer vastgesteld worden. Nog eens twee jaar later werd er opnieuw geen ‘moleculair’ spoor van lymfatische leukemie gevonden (Lemanne D, 2015).

Dat bewijst uiteraard niet dat de leukemie verdween door het groene thee extract (er werden ook nog andere stoffen genomen), maar het is wel veelbelovend, aangezien chemotherapie leukemie niet kan genezen en de nieuwere medicijnen levenslang genomen moeten worden en heel ernstige bijwerkingen hebben.

Twee andere stoffen die in vitro en bij dieren gunstige effecten hebben op leukemie zijn curcumine en resveratrol. Ze worden nu ook onderzocht in klinische studies bij mensen (Kelkel M, 2010).

Een combinatie van curcumine en groene thee extract wordt beschouwd als een veelbelovend ‘recept’ voor de behandeling van chronische lymfatische leukemie (Angelo LS, 2009).

©Hilde Maris

Meer info
Kanker begrijpen. De wijsheid van het lichaam.
Groene thee. De bijzondere eigenschappen van EGCG & L-theanine. PlaceboNocebo 14.

Referenties

1. Angelo LS, Kurzrock R. Turmeric and green tea: a recipe for the treatment of B-chronic lymphocytic leukemia. Clin Cancer Res. 2009 Feb 15;15(4):1123-5.
2. D'Arena G, Simeon V, De Martino L, et al. Regulatory T-cell modulation by green tea in chronic lymphocytic leukemia. Int J Immunopathol Pharmacol. 2013 Jan-Mar;26(1):117-25.
3. Kelkel M, Jacob C, Dicato M, et al. Potential of the dietary antioxidants resveratrol and curcumin in prevention and treatment of hematologic malignancies. Molecules. 2010 Oct 12;15(10):7035-74.
4. Lemanne D, Block KI, Kressel BR, et al. A Case of Complete and Durable Molecular Remission of Chronic Lymphocytic Leukemia Following Treatment with Epigallocatechin-3-gallate, an Extract of Green Tea. Cureus. 2015 Dec 29;7(12):e441.
5. Shanafelt TD, Call TG, Zent CS, et al. Phase 2 trial of daily, oral Polyphenon E in patients with asymptomatic, Rai stage 0 to II chronic lymphocytic leukemia. Cancer. 2013 Jan 15;119(2):363-70.
6. Shanafelt TD, Lee YK, Call TG, et al. Clinical effects of oral green tea extracts in four patients with low grade B-cell malignancies. Leuk Res. 2006 Jun;30(6):707-12.