Snuffelen voor een betere neus

Geuren maken het leven aangenaam. Denk maar aan de geur van pas gemaaid hooi, de eerste lentelucht, het aroma van een verse kop koffie, net gebakken koekjes, een exotisch parfum, bloemen en kruiden in de tuin, pas gewassen lakens, ... Een bekende geur kan herinneringen naar boven brengen en ons in een oogwenk terug naar onze kindertijd voeren. Maar de geur speelt ook een rol bij het overleven. Wanneer we niet meer ruiken, worden we niet meer gewaarschuwd voor giftige gassen, rook en bedorven voedsel. Dieren zijn voor hun overleven voor een groot deel aangewezen op het vermogen om hun prooi te ruiken, maar ook hun mogelijke belager.

De reukzin staat in rechtstreekse verbinding met de amygdala en het limbisch systeem, het gebied in de hersenen dat onze emoties en motivaties controleert. Geurimpulsen hoeven ook maar een heel korte weg af te leggen om tot bij de frontale cortex te geraken. De frontale cortex is betrokken bij ons denkproces en het geheugen. Deze directe verbinding met de hersenen zorgt ervoor dat de reukzin veel gevoeliger is en veel sneller werkt dan de andere zintuigen.

De reukzin kan echter achteruitgaan of helemaal verdwijnen, als gevolg van een ziekte, een hoofdletsel, medicijnen, straling, chemotherapie, roken, een gebrek aan zink of door het ouder worden. Volgens Amerikaanse onderzoekers zou het ook gewoon het gevolg kunnen zijn van ‘gebrek aan gebruik’, een beetje zoals het verlies van spiermassa wanneer je je spieren niet gebruikt. Volgens Donald A. Wilson van de Universiteit van New York kan dit soort reukverlies omgekeerd worden door de neus te trainen. Snuffelen aan alles wat je tegenkomt dus…

Onze reukzin is 10.000 keer gevoeliger dan onze smaakzin.
Tot 90% van wat we beschouwen als smaak is eigenlijk reuk.

“De reukzin en de smaakzin zijn in feite één zintuig,
waarvan de mond het laboratorium is en de neus de schoorsteen.”
(Brillat-Savarin, The Physiology of Taste, 1825)

Referentie

Wilson DA, Chapuis J. Bidirectional plasticity of cortical pattern recognition and behavioral sensory acuity. Nat Neurosci. 2011 Nov 20.