Verschenen in
Als je nog een jaar te leven had...
wat zou je dan nog allemaal willen doen?
"Leef alsof je morgen gaat sterven.
Leer alsof je voor altijd blijft leven."
(Gandhi)
Ik heb een paar maanden geleden te horen gekregen dat ik niet lang meer te leven heb. Ik kan je verzekeren dat ik zo onderuitgehaald werd door dat nieuws, dat ik in eerste instantie niets meer wou doen. Ik heb in die maanden veel boeken gelezen over het onderwerp sterven en daarin wordt gezegd dat na de eerste weerstand en de angst een moment komt waarop je je lot aanvaardt. Ik heb het voorlopig nog niet aanvaard. Ik probeer zo veel mogelijk van alles te genieten, maar dat lukt niet altijd. Het is moeilijk om van de dingen te genieten als je weet dat het je laatste keer kan zijn. (anoniem)
Leven, leven zonder verplichtingen, vrij zijn en doen wat je wil, elke dag opnieuw. Het geluk kan simpel zijn, geluk kan je toelachen in een zonnestraal, maar je kan evenwel goed in je vel zitten op een cruise rond de wereld. Elke dag opnieuw een keuze kunnen maken die de jouwe is. Gewoon leven en genieten! (Wendy V.)
Ik weet niet wat ik zou doen als ik nog maar een jaar te leven had. Volgens mij zijn de dingen waarvan je droomt dan opeens niet meer zo belangrijk. Wat maakt het nog uit dat je iets nog doet of niet? Zo veel mogelijk van het leven genieten misschien? Hoewel, ik vraag me af of ik dan nog echt van iets zou kunnen genieten. (René B.)
Stoppen met werken, mijn man loopbaanonderbreking laten nemen om alle dagen samen te genieten van de dingen die we samen graag doen: wandelen met de hondjes, fietsen, sauna, uit eten, thuis samen eten klaar maken, iedere dag samen ontbijten, samen boodschappen doen, ... Samen genieten... (Els V.)
Als ik nog één jaar te leven had, zou ik helemaal niets veranderen. Ik zou elke dag nemen zoals hij kwam, genieten van mijn tuin en de rivier hierachter, mijn huisdieren en de wilde dieren die in mijn achtertuin komen, … Ik heb veel dingen gedaan toen ik jonger was. Ik heb veel gereisd en heb mijn deel gehad in dit leven. Nu maakt het mij gelukkig om dicht bij mijn familie te zijn.
Vroeger verlangde ik ernaar uit een vliegtuig te springen en zo lang mogelijk in vrije val te duiken voor ik mijn parachute zou openen, maar daar denk ik eigenlijk niet meer aan. De kleinkinderen heb ik verteld dat ik niet van plan ben te sterven voor ik mijn achterkleinkinderen gezien en in mijn armen gehouden heb. Maar dat was niet zozeer een verlangen, maar meer een manier om hen gerust te stellen toen ze begonnen te beseffen dat ik niet voor eeuwig zal leven. (Lucille Randall, 72 jaar)
Ik zou mijn rugzak pakken en heel het land (VS) doorkruisen. (Mike Duquet, 18 jaar)
Dat is een moeilijke vraag om te beantwoorden, omdat je nooit echt weet hoe je op dat moment zal reageren en waar je dan staat in je leven. Het eerste dat in mij opkwam was: stoppen met werken, alles verkopen en met een camper de wereld rondtrekken. Niet om alles te bezichtigen of musea te bezoeken of om overal geweest te zijn, maar om op verschillende mooie plekjes in de natuur, aan een rivier, aan zee, in de bergen te genieten van de rust, een glas wijn, een boek, een wandeling, het gezelschap van mijn vrouw en mijn hond, of mijn eigen gezelschap op lange fietstochten. (Jos V.)
Ik denk dat het antwoord op deze vraag afhankelijk is van je leeftijd. Ik ben 73 en voor m'n gezondheid niet afhankelijk van de farmaceutische industrie. Op dit moment zou ik niets bijzonders doen. Geen grote exotische reizen maken, geen activiteiten ondernemen, zoals parachute springen, zelf leren vliegen, enz. Op de allereerste plaats zou ik proberen om de tijd te rekken door nog gezonder bezig te zijn. Reinigen en nog eens reinigen. Ik zou op zoek gaan naar artsen en/of therapeuten die me goede adviezen kunnen geven.
Me regelmatig laten doormeten met bioresonantie, Levend bloedanalyse en andere therapieën die werkelijk iets over m'n gezondheid zeggen en er misschien iets aan kunnen bijdragen. In vage therapieën zoals waarzeggers, handopleggers, helderzienden enz. heb ik geen vertrouwen.
Ik zou gewoon rustig thuis blijven, de dingen doen die ik altijd doe. Wel, zolang ik daartoe in staat ben, zakelijke dingen regelen. Me voorbereiden op mijn einde, de uitvaart en de begraafplek midden in de natuur regelen. Ik zou een afscheidsspeech voorbereiden.
Ik zou veel contact willen hebben met mijn kinderen en kleinkinderen, samen ook af en toe iets gezelligs ondernemen. Ik wil regelen wie interesse heeft in welke meubels en wie interesse heeft in het moois dat we door de jaren heen verzameld hebben. De rest ga ik zo veel mogelijk opruimen en naar de kringloop en rommelmarkt brengen, tenminste als ik er zin in heb. Ik zou in ieder geval geen dingen doen waar ik echt geen zin in heb, dat gaan de kinderen dan maar doen na mijn dood.
Ik zou ook in alle rust met mijn man wat willen praten, huilen en vooral ook lachen en blij zijn. Samen veel wandelen en fietsen zolang het gaat.
Verder lijkt het me het fijnst om vooral een jaar te hebben om tot mezelf te komen en alle jaren nog eens de revue te laten passeren.
Dit is zoals ik er nu over denk, ik denk niet dat ik iets levensbedreigends onder de leden heb, maar je weet het maar nooit! (EM G-P, 73 jaar)
Ik hoop dat ik over die vraag nooit hoef na te denken. Maar ik zou eerst en vooral de mensen die me nu ergeren links laten liggen en m’n werk opzeggen. Ik zou samen met mijn man onmiddellijk twee reizen boeken: één om naar het noorderlicht te gaan kijken en eentje naar Alaska om naar de bultrugwalvissen te gaan kijken. Dat is altijd al een droom geweest. Maar vooral zou ik heel veel tijd doorbrengen met de mensen die me na aan het hart liggen en ze vertellen hoeveel ik van ze hou... (Magda R.)
Het is voor mij onmogelijk mij voor te stellen hoe ik in een bepaalde, onbekende situatie zou reageren, hoe ik me zou voelen en welke consequenties ik hieraan zou koppelen. Ik vermoed dat ik eerst zou proberen om te gaan met de shock, de angst en ik vermoed dat ik heel moeilijk zou zijn om op dat moment mee samen te leven. Ik hoop wel dat daarna een periode kan komen waarin ik de angst voor pijn en ongemak zou kunnen loslaten en vrede zou kunnen vinden zowel in het leven als in de komende dood. Dat bedoel ik niet in een fatalistische zin, eerder in een soort actieve rust. Het is moeilijk onder woorden te brengen. Ik zou niet ophouden met zorg te dragen voor mezelf. Een jaar is een geschenk in die zin dat je bepaalde dingen in je leven kan afronden en bepaalde dingen aangaande je dood kan voorbereiden. De idee van de dood zelf, het ophouden van het leven, vind ik niet beangstigend. Ik zou zoveel mogelijk zelf de afsluiting van mijn leven regelen. Verder zou ik waarschijnlijk, binnen de mogelijkheden van het moment, vooral met zingen, muziek maken en instrumenten bouwen bezig zijn. Voor mij zijn dat de dingen die mij verbinden met mijn eigen kern en met het Grote Geheel. Voor mij zijn dat de dingen die de kwaliteit hebben van gebed en meditatie. Binnen deze kwaliteit hoop ik dat ik af en toe of dikwijls, al naargelang de behoefte en de mogelijkheden, samen kan zijn met de mensen die ik in mijn hart draag. Maar zoals ik al zei: ik kan het me niet voorstellen; dit is wat ik verlang, niet wat ik zal doen. (BdS)
Ik zou proberen gewoon verder te doen zoals ik nu bezig ben en zo veel mogelijk te genieten, in de mate van het mogelijke. Al weet ik natuurlijk niet of ik nog wel ergens zin in zou hebben als het zover was… (M-L C.)