Een hond als therapeut voor mensen met alzheimer

De ziekte van Alzheimer is een hersenaandoening die gekenmerkt wordt door achteruitgang van de verstandelijke functies en het geheugen. Mensen met alzheimer zijn vergeetachtig, verward en gedesoriënteerd. Hun gedrag en persoonlijkheid kunnen volledig veranderen. Ze worden vaak wantrouwig, vijandig en agressief.

Voor familie, vrienden en geliefden is dit een zware last, omdat ze vaak niet meer tot hen kunnen doordringen. Alzheimerpatiënten leven een groot deel van de tijd in hun eigen wereld en lijken zich niet bewust van het heden, van hun leven op dit moment. Hun herinneringen klinken verward en ze zijn niet meer zichzelf, in ieder geval niet in de ogen van hun geliefden.

Dieren lijken in staat om mensen met alzheimer ‘weer op aarde te brengen’, hen weer bewust te maken van zichzelf, van hun leven, zowel het verleden als het heden.

Honden worden al langer betrokken bij alzheimertherapie, vooral om het zogenaamde sundown syndroom te verlichten. Het sundown syndroom verschijnt in de vroege avond (sun down, wanneer de zon ondergaat). Patiënten worden dan rusteloos, zijn in de war en dwalen doelloos rond. Vaak worden ze agressief en beginnen te slaan, te schoppen en te bijten. In onderzoek is aangetoond dat de aanwezigheid van een hond alzheimerpatiënten rustiger maakt, ook bij het vallen van de avond.

Onlangs onderzocht men of het gezelschap van een hond effect had op het bewustzijn van mensen met alzheimer. De patiënten werden gefilmd tijdens het bezoek van een therapiehond en een begeleider. Gedurende de tijd die ze doorbrachten met de hond, waren ze veel helderder, ze haalden herinneringen op, dachten erover na en spraken hun gevoelens uit. Men kon tijdens deze bezoekjes beter tot hen doordringen.

Honden kunnen mensen met alzheimer meer bewustmaken van zichzelf en van hun leven, hen communicatiever maken en hun onrust verminderen. Volgens onderzoekers hebben honden vaak meer effect dan medicijnen en verdienen ze een belangrijke plaats in alzheimertherapie. Ook andere dieren kunnen dit effect hebben, maar het meeste onderzoek is tot nog toe met honden gedaan.

©Hilde Maris

Honden kunnen mensen met alzheimer ‘weer op aarde brengen’,
hen weer bewustmaken van zichzelf,
van hun leven, zowel het verleden als het heden

Meer info
Alzheimer wordt besproken in PlaceboNocebo 20.

Referenties

1. Swall A, Ebbeskog B, Lundh Hagelin C, Fagerberg I. Can therapy dogs evoke awareness of one's past and present life in persons with Alzheimer's disease? Int J Older People Nurs. 2014 May 10.
2. McCabe BW, Baun MM, Speich D, Agrawal S. Resident dog in the Alzheimer's special care unit. West J Nurs Res. 2002 Oct;24(6):684-96.