Veenbessenextract versterkt de werking van antibiotica

Veenbessen (Vaccinium macrocarpon) worden in de natuurgeneeskunde ingezet voor de behandeling of de preventie van urineweginfecties. Bepaalde stoffen in veenbessen, vooral oligomere proanthocyanidinen en D-mannose, verhinderen dat bacteriën die urineweginfecties veroorzaken, zoals uropathogene Escherichia coli, zich vasthechten aan de blaaswand. Veenbessenextract is een goed alternatief voor antibiotica, die resistentie veroorzaken zodat bacteriële infecties steeds moeilijker te behandelen zijn. Het heeft bovendien een veel bredere werking dan antibiotica, omdat het ook de immuniteit verhoogt en een antioxidatieve en ontstekingsremmende werking heeft.

Veenbessen bevatten een speciaal soort proanthocyanidinen, dat het A-type genoemd wordt. De structuur van de proanthocyanidinen in veenbessen verschilt van die van andere bessen, omdat de catechinen (de kleinere componenten van de proanthocyanidinen) op een andere manier aan elkaar gebonden zijn, waardoor ze andere eigenschappen hebben. Andere bessen bevatten vooral proanthocyanidinen van het B-type. Proanthocyanidinen van het A-type zijn beter in staat om de vasthechting van uropathogene E. coli aan de blaaswand te verhinderen dan die van het B-type. Daarom zijn veenbessen doeltreffender voor het voorkomen van urineweginfecties dan andere bessen (Blumberg JB, 2013).

Veenbessenextract verbetert ook de werking van antibiotica, zodat er minder antibiotica gebruikt moeten worden. In een recent onderzoek werden drie bacteriën die urineweginfecties (en andere infecties) kunnen veroorzaken – Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa en Proteus mirabilis – in een celkweek behandeld met verschillende soorten antibiotica (sulfamethoxazol, nitrofurantoine, gentamicine, kanamycine, tetracycline en azitromycine). Wanneer veenbessenextract werd toegevoegd was er tot 98% minder antibiotica nodig om de bacteriën te doden, dan wanneer alleen antibiotica gebruikt werden. Dit effect wordt door de onderzoekers toegeschreven aan de proanthocyanidinen.

Wanneer bacteriën in een laboratorium behandeld worden met antibiotica, ontwikkelen ze na verloop van tijd altijd resistentie. Wanneer veenbessenextract gecombineerd werd met tetracycline, kon het de resistentie van E. coli en Pseudomonas aeruginosa tegen de antibiotica volledig voorkomen. De bacteriën ontwikkelden geen resistentie. Dat is een heel belangrijke eigenschap in de strijd tegen antibioticaresistentie (Maisuria VB, 2019).

©Hilde Maris

Meer info
Urineweginfecties, antibioticaresistentie & veenbessen worden uitgebreid besproken in PlaceboNocebo 33.

Referenties:

1. Blumberg JB, Camesano TA, Cassidy A, et al. Cranberries and their bioactive constituents in human health. Adv Nutr. 2013 Nov 6;4(6):618-32.
2. Maisuria VB, Okshevsky M, Déziel E, et al. Proanthocyanidin Interferes with Intrinsic Antibiotic Resistance Mechanisms of Gram‐Negative Bacteria. Advanced Science. First published: 28 May 2019.