Verschenen in
De B-vitaminen versterken het gezonde effect van omega-3 vetzuren op het hart, en omgekeerd
De omega-3 vetzuren ALA, EPA en DHA zijn de meest bestudeerde en de meest gebruikte voedingsstoffen voor het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten. Ze remmen ontsteking, verlagen cholesterol en triglyceriden, reguleren de bloeddruk en de bloedstolling, verhogen de doorbloeding, verbeteren de zuurstoftoevoer, en beschermen tegen atherosclerose, hartritmestoornissen, hoge bloeddruk, trombose en beroerte. Een hoge inname van omega-3 vetzuren verlaagt ook de kans om te overlijden aan deze aandoeningen.
De B-vitaminen, vooral B6, B12 en foliumzuur, worden ingezet om homocysteïne te verlagen.
Homocysteïne is een afbraakproduct van het aminozuur methionine. Te veel homocysteïne kan de bloedvaten beschadigen. Het veroorzaakt oxidatieve stress, ontsteking, stijve bloedvaten, een verhoogde bloedstolling en een slechte doorbloeding. Het is een onafhankelijke risicofactor voor hart- en vaatziekten, atherosclerose, hoge bloeddruk, trombose, hartritmestoornissen, hartaanval en beroerte. Voor de recyclage van homocysteïne zijn voldoende vitamine B2, B6, B12 en foliumzuur nodig.
De B-vitaminen zijn ook nodig voor een gezond zenuwstelsel (ook voor de prikkelgeleiding van het hart) en ze helpen bij het omzetten van het omega-3 vetzuur ALA in EPA en DHA en in ontstekingsremmende en zenuwbeschermende signaalstoffen. Bij een gebrek aan de B-vitaminen werken de omega-3 vetzuren niet goed (Iglesia I, 2017; Maranesi M, 2004).
De omega-3 vetzuren zijn op hun beurt belangrijk voor de werking van de B-vitaminen in de foliumzuur- en methylatiecyclus, waarin niet alleen homocysteïne gerecycleerd wordt, maar waarin ook de antioxidant glutathion en heel veel andere belangrijke stoffen worden aangemaakt (Rizzo G, 2020). Een combinatie van de B-vitaminen en omega-3 vetzuren verlaagt homocysteïne sterker dan elk op zich (Dawson SL, 2016).
De belangrijke samenwerking tussen omega-3 vetzuren en B-vitaminen verklaart waarom in sommige studies de effecten van elk afzonderlijk teleurstellend zijn. En waarom een voedingspatroon dat rijk is aan omega-3 vetzuren én de B-vitaminen (vis, zeevruchten, noten, zaden, groenten, peulvruchten) veel duidelijker gelinkt is aan een verlaagd risico op hart- en vaatziekten dan supplementen (Zhu J, 2022).
Deze voedingsmiddelen bevatten nog veel andere voedingsstoffen die zowel de werking van omega-3 vetzuren als die van de B-vitaminen verbeteren: andere vitaminen, mineralen, vezels en polyfenolen. Het effect daarvan kan niet nagebootst worden door suppletie met omega-3 en B-vitaminen, maar voor mensen die al hart- en vaatziekten hebben, is suppletie wel aangeraden, zeker zolang het voedingspatroon arm is aan deze belangrijke voedingsstoffen.
Meer info
Hart- en vaatziekten, atherosclerose, hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, hartaanval, trombose en beroerte worden uitgebreid besproken in PlaceboNocebo 27 en PlaceboNocebo 28 (twee delen).
Referenties:
- Dawson SL, Bowe SJ, Crowe TC. A combination of omega-3 fatty acids, folic acid and B-group vitamins is superior at lowering homocysteine than omega-3 alone: A meta-analysis. Nutr Res. 2016 Jun;36(6):499-508. doi: 10.1016/j.nutres.2016.03.010. Epub 2016 Apr 1. PMID: 27188895.
- Iglesia I, Huybrechts I, González-Gross M, et al. Folate and vitamin B12 concentrations are associated with plasma DHA and EPA fatty acids in European adolescents: the Healthy Lifestyle in Europe by Nutrition in Adolescence (HELENA) study. Br J Nutr. 2017 Jan;117(1):124-133. doi: 10.1017/S0007114516004414. Epub 2017 Jan 18. PMID: 28098048.
- Maranesi M, Bochicchio D, Zambonin L, et al. Effects of different dietary amounts of LCPUFA n3 and vitamin B6 on lipid composition and antioxidant defences in rat kidney. J Nutr Biochem. 2004 Jul;15(7):396-401. doi: 10.1016/j.jnutbio.2003.09.006. PMID: 15219924.
- Rizzo G, Laganà AS. The Link between Homocysteine and Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acid: Critical Appraisal and Future Directions. Biomolecules. 2020 Feb 2;10(2):219. doi: 10.3390/biom10020219. PMID: 32024302; PMCID: PMC7072208.
- Zhu J, Xun PC, Kolencik M, et al. Do B Vitamins Enhance the Effect of Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids on Cardiovascular Diseases? A Systematic Review of Clinical Trials. Nutrients. 2022 Apr 12;14(8):1608. doi: 10.3390/nu14081608. PMID: 35458173; PMCID: PMC9032763.