Vitamine E-rijke voeding beschermt tegen dementie

Vitamine E is een verzamelnaam voor verschillende soorten tocoferolen en tocotriënolen, die samen ook wel het vitamine E complex genoemd worden. In de voeding zitten deze tocoferolen en tocotriënolen altijd samen, in verschillende combinaties en concentraties. Vitamine E zit vooral in vetrijke voedingsmiddelen, zoals noten, zaden en pitten en de olie die daaruit gehaald wordt. Ook avocado’s, olijven en groene bladgroenten zijn gezonde bronnen van het natuurlijke vitamine E complex.

Vitamine E is een antioxidant, ontstekingsremmer en immunomodulator. Ze beschermt het zenuwstelsel tegen beschadiging, zorgt voor gezonde zenuwcellen en een goede overdracht van boodschappen tussen zenuwcellen (neurotransmissie). Ze beschermt vetten en vetzuren tegen beschadiging door oxidatie, ook de vetten in de celmembraan. Ze houdt op die manier de cellen gezond. Ze beschermt ook bloedvetten zoals cholesterol en LDL-cholesterol tegen oxidatie. Dat zijn allemaal mechanismen die belangrijk zijn voor het voorkomen van alzheimer en andere vormen van dementie.

Een hoge inname van vitamine E via de voeding is inderdaad gelinkt aan een verlaagd risico op dementie en een minder snelle achteruitgang van het geheugen als men de ziekte al heeft. Een lage inname van vitamine E verhoogt het risico op dementie (Browne D, 2019; Liu S, 2022).

Omdat het beschermende effect van vitamine E zo duidelijk is, wordt er ook onderzoek gedaan naar suppletie met vitamine E bij alzheimer. Dat heeft niet altijd het verwachte of gewenste effect. Dat heeft onder andere te maken met de gebruikte vorm van vitamine E. In de meeste studies gebruikt men alfa-tocoferol (wat slechts één fractie van het volledige complex is) en vaak de synthetische vorm. Alfa-tocoferol heeft niet dezelfde werking als een combinatie van tocoferolen en tocotriënolen die allemaal samenwerken en elk op zich inwerken op andere processen.

Een andere belangrijke reden voor de teleurstellende resultaten van vitamine E-suppletie is dat vitamine E gerecycleerd moet worden nadat het als antioxidant een zuurstof- of ander radicaal geneutraliseerd heeft. In de voeding – vooral in noten, zaden, pitten, avocado’s, olijven, volle granen en groene bladgroenten – zit vitamine E altijd samen met andere voedingsstoffen die de werking van vitamine E versterken, die vitamine E beschermen tegen oxidatie en die geoxideerde vitamine E weer kunnen recycleren. Vooral de polyfenolen, carotenoïden en vitamine C zijn in dat opzicht belangrijk. Ze worden steeds meer erkend als bijzonder waardevol voor de preventie en behandeling van alzheimer (Bukhari SNA, 2022; Yuan C, 2021; Hamid M, 2022).

Wanneer je vitamine E isoleert uit haar voedingsmatrix, verlies je de natuurlijke veelzijdige werking ervan. Als je kiest voor suppletie, neem dan een volledig vitamine E complex, liefst in combinatie met carotenoïden en polyfenolen.

©PlaceboNocebo

Referenties:

1. Browne D, McGuinness B, Woodside JV, McKay GJ. Vitamin E and Alzheimer's disease: what do we know so far? Clin Interv Aging. 2019 Jul 18;14:1303-1317. doi: 10.2147/CIA.S186760. PMID: 31409980; PMCID: PMC6645610.
2. Bukhari SNA. Dietary Polyphenols as Therapeutic Intervention for Alzheimer's Disease: A Mechanistic Insight. Antioxidants (Basel). 2022 Mar 15;11(3):554. doi: 10.3390/antiox11030554. PMID: 35326204; PMCID: PMC8945272.
3. Hamid M, Mansoor S, Amber S, et al. A quantitative meta-analysis of vitamin C in the pathophysiology of Alzheimer's disease. Front Aging Neurosci. 2022 Sep 7;14:970263. doi: 10.3389/fnagi.2022.970263. PMID: 36158537; PMCID: PMC9490219.
4. Liu S, Luo J, Xiao Z, et al. Low dietary vitamin E intake is associated with high risk of incident dementia among older adults: The Shanghai Aging Study. Front Nutr. 2022 Nov 23;9:1036795. doi: 10.3389/fnut.2022.1036795. PMID: 36505244; PMCID: PMC9727246.
5. Yuan C, Chen H, Wang Y, et al. Dietary carotenoids related to risk of incident Alzheimer dementia (AD) and brain AD neuropathology: a community-based cohort of older adults. Am J Clin Nutr. 2021 Jan 4;113(1):200-208. doi: 10.1093/ajcn/nqaa303. PMID: 33184623; PMCID: PMC7779228.