De kunstmatige zoetstof aspartaam kan angst in de hand werken

De kunstmatige zoetstof aspartaam, die gebruikt wordt als vervanger van suiker in light frisdranken en dieetproducten, is een neurotoxische stof, dat wil zeggen een stof die de werking van het zenuwstelsel verstoort. Er heerst heel veel controverse rond de schadelijke effecten van aspartaam. Tot nog toe neemt men aan dat het alleen bij gevoelige mensen ongezonde effecten heeft op het zenuwstelsel en de mentale gezondheid.

Muizen die elke dag aspartaam in hun drinkwater krijgen, vertonen uitgesproken angstig gedrag, terwijl dat niet het geval is bij muizen die gewoon water krijgen. Hoe hoger de dosis, hoe sterker het effect.

Het drinken van aspartaam wijzigde ook verschillende genen in de hersenen, vooral in de amygdala, die angstreacties regelt. De genen die betrokken zijn bij prikkeling van de amygdala (NMDA, glutamaat) werden actiever. De genen die zorgen voor kalmering van de amygdala (GABA) werden minder actief. Aspartaam verstoort de balans tussen prikkeling en kalmering en veroorzaakt overprikkeling van de amygdala, wat (onder andere) resulteert in angstiger gedrag.

Deze genetische wijzigingen werden doorgeven aan de volgende twee generaties muizen, die veel angstiger gedrag vertoonden dan de nakomelingen van de muizen die gewoon water kregen, ook al kregen ze zelf geen aspartaam meer.

Kort samengevat: aspartaam activeert ‘angst-genen’ bij diegene die het regelmatig (en vooral overmatig) consumeert en geeft deze door aan de volgende generaties zodat zij al geboren worden met een verhoogde gevoeligheid voor angststoornissen en andere mentale klachten. Aspartaam is absoluut niet zo onschuldig als men veronderstelt.

De hoeveelheid aspartaam die in dit onderzoek angst opwekte, komt overeen met 8 tot 15% van de maximale ‘veilige’ hoeveelheid voor mensen volgens de FDA (50 mg/kg per dag).

Twee tot vier flesjes light frisdrank van 250 ml per dag is dus al voldoende om angst in de hand te werken en je angst-genen door te geven aan je kinderen.

Aspartaam zit in meer dan 5.000 voedingsmiddelen en wordt wereldwijd in aanzienlijke hoeveelheden geconsumeerd door mannen, (zwangere) vrouwen en kinderen. De gevolgen daarvan voor de mentale gezondheid van deze en komende generaties worden volgens de onderzoekers mogelijk zwaar onderschat (Jones SK, 2022).

Sinds kort worden ook ‘gewone’ frisdranken of voedingsmiddelen gezoet met aspartaam of andere kunstmatige zoetstoffen zonder dat het expliciet vermeld wordt. Dat is onder andere het geval bij de frisdrank Sprite, die geen suiker meer bevat maar wel aspartaam en acesulfaam-K. Vroeger zat bewerkte voeding vol ‘verborgen’ suikers, die nu vervangen worden door verborgen kunstmatige zoetstoffen.

Aspartaam overprikkelt en beschadigt het zenuwstelstel, kan mentale stress en gedragsproblemen veroorzaken en epileptische aanvallen uitlokken. Het wordt gelinkt aan alzheimer, parkinson, multiple sclerose, depressie en autisme. Het verlaagt ook de antioxidantcapaciteit in de hersenen en andere organen, waardoor ze gevoeliger worden voor andere toxische stoffen. Langdurig gebruik verstoort de darmflora en het glucosemetabolisme en draagt bij aan het ontstaan van overgewicht en diabetes (Naik AQ, 2018; Czarnecka K, 2021).

De effecten van aspartaam worden – zoals bij alle potentieel toxische stoffen – bepaald door de hoeveelheid die je ervan inneemt en zijn ook afhankelijk van je genetisch profiel, je metabolisme, je gezondheidstoestand, je leefstijl en je voedingspatroon.

©PlaceboNocebo

Referenties:

1. Czarnecka K, Pilarz A, Rogut A, et al. Aspartame-True or False? Narrative Review of Safety Analysis of General Use in Products. Nutrients. 2021 Jun 7;13(6):1957. doi: 10.3390/nu13061957. PMID: 34200310; PMCID: PMC8227014.Jones SK, McCarthy DM, Vied C, et al. Transgenerational transmission of aspartame-induced anxiety and changes in glutamate-GABA signaling and gene expression in the amygdala. Proc Natl Acad Sci U S A. 2022 Dec 6;119(49):e2213120119. doi: 10.1073/pnas.2213120119. Epub 2022 Dec 2. PMID: 36459641; PMCID: PMC9894161.
2. Naik AQ, Zafar T, Shrivastava VK. Health Implications Associated with Aspartame Consumption: A Substantial Review. Pak J Biol Sci. 2018;21(3):127-134. doi: 10.3923/pjbs.2018.127.134. PMID: 30187722.