Lijnzaadolie waardevoller dan visolie voor hartziekte?

De omega-3 vetzuren alfa-linoleenzuur (ALA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) zijn de meest bestudeerde en de meest gebruikte voedingsmedicijnen voor het voorkomen en behandelen van hart- en vaatziekten. Deze belangrijke vetzuren remmen ontsteking, verlagen cholesterol en triglyceriden, regelen het hartritme, verlagen de bloeddruk, houden de bloedvaten soepel, verhogen de doorbloeding, verbeteren de zuurstoftoevoer en zorgen voor een gezonde bloedstolling.

Een hoge inname van omega-3 vetzuren via de voeding of supplementen verlaagt het risico op hart- en vaatziekten, atherosclerose, hartritmestoornissen, hoge bloeddruk, trombose en beroerte en ook de kans om te overlijden aan deze aandoeningen.

De meeste omega-3 supplementen bevatten EPA en/of DHA (uit vis, schaal- en schelpdieren), maar zelden het plantaardige ALA (uit zaden en noten), omdat men ervan uitgaat dat ALA maar een ‘tussenstap’ is, een grondstof voor de aanmaak van EPA en DHA. Men ging er ook heel lang van uit dat ALA bij mensen per definitie niet goed omgezet wordt in EPA en vooral in DHA, maar dat klopt niet (Alhazzaa R, 2013; Pignitter M, 2018). Alle cellen kunnen zelf hun eigen EPA en DHA aanmaken uit ALA, maar dat zie je niet in het bloed (Domenichiello AF, 2015).

Bovendien is ALA zelf belangrijk voor de gezondheid van onder andere het hart, de bloedvaten en de hersenen. Het is niet zomaar een voorloper van EPA en DHA.

De waarde van ALA werd onlangs bevestigd in een onderzoek bij mensen met diabetes type 2 die ook hartziekte hadden. De helft van hen nam elke dag 1.000 mg lijnzaadolie (400 mg ALA), de andere helft nam 1.000 mg visolie (250 mg EPA + 150 mg DHA). Na gemiddeld tien weken was insuline in het bloed en de ontstekingsmarker hs-CRP meer gedaald bij diegenen die lijnzaadolie namen, dan bij diegenen die visolie namen. Lijnzaadolie en visolie hadden dezelfde gunstige effecten op de andere parameters, zoals insulineresistentie, de nuchtere bloedsuikerspiegel, het lichaamsgewicht en de BMI. In de lijnzaadolie-groep stierven iets minder mensen dan in de visoliegroep (Jiang W, 2022).

Lijnzaadolie had dus een meerwaarde vergeleken met visolie, omdat het insuline en hs-CRP meer deed dalen. Te veel hs-CRP is een voorspeller van een hartaanval, beroerte en plotse hartdood. Te veel insuline stimuleert vetopslag en de groei van (kanker)cellen.

Ongeraffineerde lijnzaadolie levert naast omega-3 vetzuren ook polyfenolen, lignanen, fenolzuren, vitamine E, sterolen, carotenoïden, en veel andere bioactieve stoffen. Ze hebben op zich heel veel gezonde effecten, maar ze helpen ook bij de omzetting van ALA naar EPA en DHA en de aanmaak van ontstekingsremmende stoffen uit de omega-3 vetzuren. De gezonde werking van lijnzaadolie is te danken aan de combinatie van al deze voedingsstoffen. Zuivere ALA zou niet hetzelfde effect hebben.

Meer info
Het belang van de juiste voeding en een gezonde leefstijl bij alle vormen van hart- en vaatziekten wordt uitgebreid besproken in PlaceboNocebo 27 en PlaceboNocebo 28 (twee delen).

©PlaceboNocebo

Referenties:

1. Alhazzaa R, Sinclair AJ, Turchini GM. Bioconversion of α-linolenic acid into n-3 long-chain polyunsaturated fatty acid in hepatocytes and ad hoc cell culture optimisation. PLoS One. 2013 Sep 11;8(9):e73719. doi: 10.1371/journal.pone.0073719. PMID: 24040040; PMCID: PMC3770698.
2. Domenichiello AF, Kitson AP, Bazinet RP. Is docosahexaenoic acid synthesis from α-linolenic acid sufficient to supply the adult brain? Prog Lipid Res. 2015 Jul;59:54-66. doi: 10.1016/j.plipres.2015.04.002. Epub 2015 Apr 25. PMID: 25920364.
3. Jiang W, Liang J, Xiong M, et al. Efficacy of flaxseed oil compared with fish oil supplementation in the treatment of coronary heart disease: a retrospective study. J Thorac Dis. 2022 Feb;14(2):396-404. doi: 10.21037/jtd-22-26. PMID: 35280463; PMCID: PMC8902109.
4. Pignitter M, Lindenmeier M, Andersen G, et al. Effect of 1- and 2-Month High-Dose Alpha-Linolenic Acid Treatment on 13 C-Labeled Alpha-Linolenic Acid Incorporation and Conversion in Healthy Subjects. Mol Nutr Food Res. 2018 Oct;62(20):e1800271. doi: 10.1002/mnfr.201800271. Epub 2018 Sep 19. PMID: 30102841; PMCID: PMC6646899.