Chronische sinusitis verbeteren met Ribes nigrum, Boswellia serrata, bromelaïne en vitamine D

Steeds meer mensen hebben last van een aanhoudende “neusverkoudheid” als gevolg van chronisch ontstoken slijmvliezen in de neus en/of de sinussen (bijholten). Men spreekt dan van chronische rhinitis, sinusitis of rhinosinusitis. De belangrijkste symptomen zijn een verstopte neus en/of een loopneus, al dan niet gecombineerd met een drukkend gevoel en hoofdpijn (vooral bij sinusitis).

De standaardbehandeling bestaat uit intranasale corticosteroïden (neussprays), maar die hebben veel ongewenste effecten, zoals irritatie van het neusslijmvlies, een bloedneus en perforatie van het neustussenschot.

Corticosteroïden onderdrukken de immuniteit en verhinderen de immuun- en ontstekingsreactie die nodig is om ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën en schimmels uit de luchtwegen te verwijderen (Singanayagam A, 2018).

Het gebruik van corticosteroïden neussprays verstoort ook het microbieel evenwicht in de neus (Ramakrishnan VR, 2018; Liu CM, 2015). Het microbioom in de neus is juist heel belangrijk voor de afweer tegen luchtwegpathogenen en om allergische of overgevoeligheidsreacties te voorkomen (zie verder).

Hoewel de corticosteroïden via de neus worden toegediend, worden ze via de slijmvliezen in het bloed opgenomen en kunnen ze ook op andere plaatsen in het lichaam ongewenste effecten hebben, zoals onderdrukking van de immuniteit, een verhoogd risico op infecties, een verhoogde oogdruk, botverlies en groeiproblemen bij kinderen. Langdurig gebruik van intranasale corticosteroïden onderdrukt de hypothalamus-hypofyse-bijnier as, een systeem dat heel belangrijk is voor de reactie van het lichaam op stressoren en voor de aanmaak en activatie van verschillende hormonen (Seth D, 2019; Bielory L, 2006).

Er wordt daarom veel onderzoek gedaan naar natuurlijke ontstekingsremmers voor de behandeling van chronische rhinosinusitis, zoals Ribes nigrum (zwarte bes), Boswellia serrata (wierook), bromelaïne (een enzym uit ananas) en vitamine D. Een combinatie van deze vier ontstekingsremmers is verkrijgbaar als supplement (Flogostop Forte), in de vorm van een poeder dat opgelost moet worden in water. Eén zakje bevat 300 mg Ribes nigrum, 125 mg boswellia, 200 mg bromelaïne en 600 IE vitamine D.

Bij volwassenen met chronische sinusitis werd onderzocht of dit supplement gecombineerd met een corticosteroïden neusspray (mometason) een sterker effect zou hebben dan de neusspray alleen. De proefpersonen werden verdeeld in drie groepen: een controlegroep die alleen de corticosteroïden gebruikte, een groep die daarnaast een maand lang elke dag één zakje van het supplement nam, en een groep die 15 dagen lang twee zakjes van het supplement nam.

De neusspray gaf niet veel verbetering van gezwollen slijmvliezen. Eén zakje van het supplement gaf een aanzienlijke verbetering en twee zakjes gaven een nog sterkere verbetering. Een loopneus werd pas sterk verbeterd na een maand gebruik, dus daar was niet de dosis maar wel de duur van de behandeling belangrijk (De Luca P, 2023).

©PlaceboNocebo
 

Meer weten over dit onderwerp?

De mogelijke oorzaken van een aanhoudende neusverkoudheid – en wat je daaraan kan doen – worden uitgebreid besproken in PlaceboNocebo 55.

Referenties:

1. Bielory L, Blaiss M, Fineman SM, et al; Joint Task Force of the American Academy of Allergy, Asthma and Immunology; American College of Allergy, Asthma and Immunology. Concerns about intranasal corticosteroids for over-the-counter use: position statement of the Joint Task Force for the American Academy of Allergy, Asthma and Immunology and the American College of Allergy, Asthma and Immunology. Ann Allergy Asthma Immunol. 2006 Apr;96(4):514-25. doi: 10.1016/S1081-1206(10)63545-4. PMID: 16680921.
2. De Luca P, D'Ascanio L, Cingolani C, et al. A Supplement with Ribes Nigrum, Boswellia Serrata, Bromelain and Vitamin D to Stop Local Inflammation in Chronic Sinusitis: A Case-Control Study. J Clin Med. 2023 Apr 18;12(8):2929. doi: 10.3390/jcm12082929. PMID: 37109265; PMCID: PMC10142908.
3. Liu CM, Kohanski MA, Mendiola M, et al. Impact of saline irrigation and topical corticosteroids on the postsurgical sinonasal microbiota. Int Forum Allergy Rhinol. 2015 Mar;5(3):185-90. doi: 10.1002/alr.21467. Epub 2014 Dec 29. PMID: 25556553; PMCID: PMC4628778.
4. Ramakrishnan VR, Holt J, Nelson LF, et al. Determinants of the Nasal Microbiome: Pilot Study of Effects of Intranasal Medication Use. Allergy Rhinol (Providence). 2018 Aug 2;9:2152656718789519. doi: 10.1177/2152656718789519. PMID: 30128169; PMCID: PMC6088474.
5. Seth D, Kamat D. Intranasal Steroid Therapy for Allergic Rhinitis. Pediatr Ann. 2019 Jan 1;48(1):e43-e48. doi: 10.3928/19382359-20181212-01. PMID: 30653642.
6. Singanayagam A, Glanville N, Girkin JL, et al. Corticosteroid suppression of antiviral immunity increases bacterial loads and mucus production in COPD exacerbations. Nat Commun. 2018 Jun 8;9(1):2229. doi: 10.1038/s41467-018-04574-1. PMID: 29884817; PMCID: PMC5993715.