Acetyl-L-carnitine is een veilig alternatief voor antidepressiva

Carnitine is een afgeleide van het aminozuur lysine. Het is onder andere nodig voor de vetverbranding, voor een goede werking van de hersenen, het zenuwstelsel en de spieren en het speelt een rol in de immuniteit.

Acetyl-L-carnitine is een vorm van carnitine die gemakkelijk de bloedhersenbarrière passeert en daardoor gunstige effecten heeft op de hersenen en het zenuwstelsel. Acetyl-L-carnitine kan zijn acetylgroep afstaan aan andere moleculen (acetylatie). Dat is belangrijk voor de aanmaak van zenuwgroeifactoren (nerve growth factor), endorfinen en neurotransmitters zoals acetylcholine.

Acetyl-L-carnitine voorkomt ook de afname van receptoren in de hersenen die nodig zijn voor de werking van neurotransmitters. Het voorkomt bijvoorbeeld de afname van receptoren voor glucocorticosteroïden, een van de gevolgen van chronische stress en een oorzaak van cortisolresistentie en een verstoorde stressrespons (Ghirardi O, 1994). Cortisolresistentie is een van de oorzaken van mentale en fysieke vermoeidheid en depressie.

L-carnitine kan in het lichaam omgezet worden in acetyl-L-carnitine door het enzym carnitine acetyltransferase. De activiteit van het enzym wordt verlaagd door oxidatieve stress (vrije radicalen, gebrek aan antioxidanten), overgewicht en diabetes (Liu J, 2002; Seiler SE, 2014). Bloedwaarden van acetyl-L-carnitine stijgen tijdens vasten en na intensieve beweging (Adeva-Andany MM, 2017).

Onderzoekers vonden recent een verband tussen een gebrek aan acetyl-L-carnitine in het bloed en depressie.

Mensen met klinische depressie hebben lagere bloedwaarden van acetyl-L-carnitine dan mensen zonder depressie. Hoe lager de bloedwaarden, hoe ernstiger de depressie. De grootste tekorten ziet men bij mensen met therapieresistente depressie en bij mensen die een traumatische ervaring hadden in hun kindertijd (vooral emotionele verwaarlozing) (Nasca C, 2018).

In dierenstudies was al eerder een verband gevonden tussen een gebrek aan acetyl-L-carnitine en depressief gedrag. Een gebrek aan acetyl-L-carnitine blijkt een van de factoren die ervoor zorgen dat men depressie ontwikkelt als reactie op stress. Suppletie met acetyl-L-carnitine (intraveneus of oraal) heeft bij muizen met een genetische vorm van depressie of door stress veroorzaakte depressie een snelle en langdurige antidepressieve werking (Nasca C, 2013).

Ook bij mensen is ondertussen aangetoond dat suppletie met acetyl-L-carnitine depressieve symptomen evengoed verbetert als antidepressiva zoals fluoxetine (Prozac), maar dan zonder bijwerkingen. Het werkt bovendien sneller (Chiechio S, 2017).

De gangbare dosis voor orale suppletie is 1.000 tot 3.000 mg per dag.

Carnitine kan in het lichaam aangemaakt worden uit het aminozuur lysine. Daarvoor zijn methionine, vitamine B6, B3, B12, foliumzuur, vitamine C en ijzer nodig. Een gebrek aan carnitine is ook een link tussen een gebrek aan de B-vitaminen en depressie.

©Hilde Maris

Meer info
Carnitine. Vetverbranding, energieaanmaak & gezonde zenuwen. PlaceboNocebo 29.
Depressie. Biochemische & metabole oorzaken. PlaceboNocebo 37.

Referenties

1. Adeva-Andany MM, Calvo-Castro I, Fernández-Fernández C, et al. Significance of l-carnitine for human health. IUBMB Life. 2017 Aug;69(8):578-594.
2. Chiechio S, Canonico PL, Grilli M. l-Acetylcarnitine: A Mechanistically Distinctive and Potentially Rapid-Acting Antidepressant Drug. Int J Mol Sci. 2017 Dec 21;19(1). pii: E11.
3. Ghirardi O, Caprioli A, Ramacci MT, Angelucci L. Effect of long-term acetyl-L-carnitine on stress-induced analgesia in the aging rat. Exp Gerontol. 1994 Sep-Oct;29(5):569-74.
4. Liu J, Killilea DW, Ames BN. Age-associated mitochondrial oxidative decay: improvement of carnitine acetyltransferase substrate-binding affinity and activity in brain by feeding old rats acetyl-L- carnitine and/or R-alpha -lipoic acid. Proc Natl Acad Sci U S A. 2002 Feb 19;99(4):1876-81.
5. Nasca C, Bigio B, Lee FS, et al. Acetyl-l-carnitine deficiency in patients with major depressive disorder. Proc Natl Acad Sci U S A. 2018 Aug 21;115(34):8627-8632.
6. Nasca C, Xenos D, Barone Y, et al. L-acetylcarnitine causes rapid antidepressant effects through the epigenetic induction of mGlu2 receptors. Proc Natl Acad Sci U S A. 2013 Mar 19;110(12):4804-9.
7. Seiler SE, Martin OJ, Noland RC, et al. Obesity and lipid stress inhibit carnitine acetyltransferase activity. J Lipid Res. 2014 Apr;55(4):635-44.