Korte hoog-intensieve intervaltraining (HIIT) remt de groei van darmkankercellen

Darmkanker is de tweede grootste oorzaak van sterfte door kanker. Het moderne westerse dieet in combinatie met een gebrek aan beweging is de belangrijkste reden voor het stijgend aantal gevallen van darmkanker en het stijgend aantal sterfgevallen door darmkanker.

Een gebrek aan beweging is de meest consistente leefstijlfactor die het risico op darmkanker verhoogt. Volgens de International Agency for Research on Cancer is een gebrek aan beweging – samen met overgewicht – een van de belangrijkste oorzaken van darmkanker (Vainio H, 2002).

Mensen die veel bewegen, hebben een sterk verlaagd risico op darmkanker, vergeleken met mensen die niet of weinig bewegen (Wolin KY, 2009).

Beweging verbetert ook de prognose van darmkanker. Mensen met darmkanker die veel bewegen, hebben een grotere overlevingskans en minder kans op terugkeer van de kanker dan darmkankerpatiënten die niet of weinig bewegen (Haydon AM, 2006; Meyerhardt JA, 2006).

Intervaltraining (korte perioden van intensieve beweging afgewisseld met perioden van rustige beweging) heeft verschillende gunstige effecten op het metabolisme, zoals een verhoogde insulinegevoeligheid, een betere opname van glucose in de spieren en een betere vetverbranding. Korte hoog-intensieve intervaltrainingen (HIIT) hebben een ander effect op de stressrespons dan langdurige matig-intensieve trainingen.

Korte HIIT-trainingen veroorzaken een kortstondige aanmaak van ontstekingsfactoren (inflammatoire cytokinen) die de groei van kankercellen kunnen afremmen.

In een experiment moesten patiënten die darmkanker overleefd hadden ofwel eenmalig een korte HIIT-training doen, ofwel twaalf korte HIIT-sessies in vier weken. Een HIIT-training bestond uit 4 keer 4 minuten heel intensieve inspanning (aan 85 tot 95% van de maximum hartslag). Vlak voor de training, onmiddellijk erna en twee uur na de training werd bloed afgenomen. Dat bloed werd in het laboratorium toegevoegd aan groeiende darmkankercellen. Het bloed dat onmiddellijk na een korte HIIT-training afgenomen werd, bevatte een hoge concentratie interleukine-6, interleukine-8 en tumor necrose factor-alfa. Dat zijn ontstekingsfactoren die een onderdeel vormen van het immuunsysteem. Dit bloed remde de groei van de darmkankercellen in de celkweken.

In het bloed dat twee uur na de HIIT-sessies afgenomen werd, was de concentratie van de ontstekingsfactoren weer gedaald tot de oorspronkelijke waarden. Dit bloed kon de groei van darmkankercellen niet afremmen.

De onderzoekers vermoeden dat dit een van de mechanismen is die ervoor zorgen dat patiënten die sporten of fysiek actief zijn meer kans hebben om darmkanker te overleven. Herhaaldelijke kortstondige verhoging van ontstekingsfactoren in het bloed (acute inflammatie) kan de groei van darmkanker (en andere kankers) afremmen.

Regelmatig bewegen vermindert chronische lage graad ontsteking die, in tegenstelling tot acute inflammatie, het ontstaan en de groei van tumoren stimuleert.

Uiteraard spelen er nog heel veel andere factoren mee. Regelmatig sporten of intensief bewegen heeft verschillende gunstige biochemische en metabole effecten die samen een brede antikankerwerking hebben.

©Hilde Maris

Meer info
De natuurlijke preventie & behandeling van darmkanker wordt besproken in PlaceboNocebo 32.

Referenties:

1. Devin JL, Hill MM, Mourtzakis M, et al. Acute high intensity interval exercise reduces colon cancer cell growth. J Physiol. 2019 Feb 27.
2. Haydon AM, Macinnis RJ, English DR, et al. Effect of physical activity and body size on survival after diagnosis with colorectal cancer. Gut. 2006 Jan;55(1):62-7.
3. Meyerhardt JA, Heseltine D, Niedzwiecki D, et al. Impact of physical activity on cancer recurrence and survival in patients with stage III colon cancer: findings from CALGB 89803. J Clin Oncol. 2006 Aug 1;24(22):3535-41.
4. Vainio H, Kaaks R, Bianchini F. Weight control and physical activity in cancer prevention: international evaluation of the evidence. Eur J Cancer Prev. 2002 Aug;11 Suppl 2:S94-100.
5. Wolin KY, Yan Y, Colditz GA, et al. Physical activity and colon cancer prevention: a meta-analysis. Br J Cancer. 2009 Feb 24;100(4):611-6.