Verschenen in
Omega-3 vetzuren voor het behandelen van covid complicaties
Bij ernstige covid-infecties ziet men een zogenaamde cytokinenstorm, een extreem hoge aanmaak van ontstekingsfactoren (cytokinen en chemokinen). Dat is een levensbedreigende complicatie die zich vooral voordoet bij mensen met een sterk verstoord immuunsysteem. Het wordt niet veroorzaakt door het coronavirus, maar door het immuunsysteem dat niet goed werkt.
De cytokinenstorm is niet uniek voor het SARS-CoV-2, maar komt ook voor bij verschillende andere infectieziekten (bv. influenzavirus, adenovirus, Epstein-Barr virus, cytomegalovirus, ebolavirus, pokkenvirus, streptokokken, …) en zelfs bij niet-infectieziekten (bv. afstoting van donorcellen of -organen).
Cytokinen zijn signaalstoffen die verschillende lichaamsfuncties regelen, onder andere de immuniteit. Ze kunnen immuun- en ontstekingsprocessen zowel stimuleren als afremmen, naargelang aan welke cellen ze hun signaal doorgeven. Bij een cytokinenstorm wordt de immuun- en ontstekingsrespons overactief en kan een lokale ontstekingsreactie (bv. tegen een virus in de longen) via het bloed heel het lichaam ‘ontsteken’.
Omega-3 vetzuren kunnen ingezet worden om de cytokinenstorm af te remmen en de ernstige complicaties van covid (of andere infectieziekten) te verminderen. Dat werd aangetoond bij oudere, kwetsbare patiënten (met een gemiddelde leeftijd van 81 jaar) die in het ziekenhuis opgenomen werden met covid. Ze kregen ofwel een infuus met omega-3 vetzuren, ofwel een zoutoplossing als placebo. De omega-3 vetzuren verhoogden de aanmaak van ontsteking opheffende stoffen (resolvinen) die de ontstekingsreactie in heel het lichaam afremden. In de placebogroep was dat niet het geval (EuGMS 2021).
Oudere mensen hebben vaak een verstoord immuunsysteem, een verschijnsel dat immuunveroudering genoemd wordt. Ze hebben vooral een verzwakte weerstand door een verminderde werking van het aangeboren en verworven immuunsysteem. Ouderen maken minder antilichamen aan tegen ziekteverwekkers, vooral tegen nieuwe pathogenen. Immuunveroudering wordt ook gekenmerkt door aanhoudende ontsteking en een verhoogde aanmaak van ontstekingsfactoren (onder andere cytokinen), een verschijnsel dat bekendstaat als ‘inflammaging’ (Cunha LL, 2020).
Ouderen hebben een verlaagde weerstand tegen alle micro-organismen en zijn dus ook kwetsbaarder voor een covidinfectie. Ze hebben ook meer kans op een ernstig ziekteverloop, overreactie van het immuunsysteem, cytokinenstorm, ademhalingsfalen en overlijden (Perrotta F, 2020).
Leeftijd zelf is hierbij geen doorslaggevende factor, wel een aantal leefstijlfactoren die veel ouderen gemeen hebben.
Oudere mensen hebben vaak een verstoorde darmflora (en longflora), wat hen vatbaarder maakt voor alle soorten infecties. Dat is niet zozeer het gevolg van ouder worden op zich, maar vooral van de omgeving, voeding en het gebruik van medicijnen.
Oudere mensen leven vaak geïsoleerd en binnenshuis en hebben daardoor een verlaagde blootstelling aan diverse micro-organismen (en aan zonlicht). Ouderen eten vaak vezelarme en nutriëntenarme voeding, terwijl vezels en bioactieve stoffen in de voeding enorm belangrijk zijn voor het gezond houden van de darmflora en de aanmaak van antimicrobiële stoffen.
De meeste ouderen nemen ook regelmatig of permanent (verschillende soorten) medicijnen die de darmflora ernstig verstoren of de immuniteit op andere manieren verlagen.
Ook een verstoorde bloedsuikerspiegel en diabetes verhinderen een goede immuunrespons tegen virussen en bacteriën, niet alleen bij ouderen. Meer daarover lees je verder in dit nummer.
Factoren die ouderen kunnen beschermen tegen alle infectieziekten
|
|
©Hilde Maris
Meer info
De mechanismen van een covid-infectie en welke factoren bepalen hoe ziek men wordt, worden uitgebreid besproken in PlaceboNocebo 53.
Hoe je een verstoorde darmflora kan herstellen met de juiste voeding, lees je in PlaceboNocebo 57.
Referenties:
- Cunha LL, Perazzio SF, Azzi J, Cravedi P, Riella LV. Remodeling of the Immune Response With Aging: Immunosenescence and Its Potential Impact on COVID-19 Immune Response. Front Immunol. 2020 Aug 7;11:1748. doi: 10.3389/fimmu.2020.01748. PMID: 32849623; PMCID: PMC7427491.
- EuGMS 2021. Resolving Inflammatory Storm in COVID-19 Patients by Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids. Late-breaking abstract. Presented October 12, 2021.
- Perrotta F, Corbi G, Mazzeo G, et al. COVID-19 and the elderly: insights into pathogenesis and clinical decision-making. Aging Clin Exp Res. 2020 Aug;32(8):1599-1608. doi: 10.1007/s40520-020-01631-y. Epub 2020 Jun 16. Erratum in: Aging Clin Exp Res. 2020 Sep;32(9):1909. PMID: 32557332; PMCID: PMC7298699.